2020 Mazda MX-30 İlk Sürüş: Kendine Has EV

Küçük batarya, büyük başarı?

Wankel motoru geliştirmekten vazgeçme. İlgi neredeyse sıfıra düşse de piyasaya kompakt bir roadster sür. Benzinli ve dizel motorların prensiplerini birleştir. Mazda, az önceki cümlelerden de anlayacağınız üzere, farklı fikirlerin markası. Aynı durum Japon firmanın ilk elektrikli makinesi MX-30 için de geçerli.

Alman ekip arkadaşlarımız, eylül ayında piyasaya sürülecek yeni Mazda MX-30’un ilk sürüş etkinliğine katılmış ve soruyorlar: MX-30 yenilikçi mi, yoksa çekingen mi? “İlk intiba önemlidir,” diyor aracı kullanan Roland. Şimdi sizleri onun izlenimleriyle baş başa bırakıyoruz…

Alışılmadık Tasarım

Dizayn ile başlayalım. Uzunluğu 4.4 metre olan MX-30 şık tavan çizgisini SUV görünümü ile harmanlayıp bunu farklı burun tasarımı ile ortaya koymuş. Ortaya çıkan sonuç farklı tavan rengi seçmeseniz bile çok iyi olmuş. Şu an için bilinirliği tartışılır ama kesinlikle etkileyici.

Özellikle kapılar çok şaşırtıcı. Arka kapıları açabilmeniz için ön kapıların açılması lazım. Elektrikli otomobil hayranları hemen “BMW i3 de öyle!” diyecekler ve haklılar. Ancak Mazda’nın buradaki hedefi Bavyeralı modele öykünmek değil, rotary motorlu RX-8’i hatırlatmak.

İçeride ise yenilikçi teknolojilere karşı dururcasına bir retro havası hâkim. Yüzer merkezi konsoldaki şişe mantarı trim parçaları Mazda’nın kökenlerine gönderme yapıyor. Bundan tam 100 yıl önce firma suni tıpa mantarı üretiyordu. Genel olarak kokpit güzel malzemeler ve müthiş işçiliği ile kendini belli ediyor. Bentley ve Rolls-Royce gibi markalardan sonra bence en iyi kabin tasarımları Mazda’dan çıkıyor. MX-30’un buradaki tek handikapı dokunmatik klima ekranını okumanın zor olması.

Ön bölümde kumaş ile deri karışımı koltuklarda rahatça oturuyorum ancak arka taraf için aynı sıfatı kullanmak zor. Buraya erişim, sürücü koltuğunun ayarını elektrikli olarak arkadan yapabilmenize rağmen son derece zor. Arkaya oturduğumda ön koltuğun sırtlığına dizimi vuruyordum ancak boyumun 188 cm olması da buna etkendir. Demem o ki, MX-30’un eğimli tavanına rağmen baş mesafesi iyi olsa da dizler bu boydaki insanlar için zorlayıcı olacaktır – hele de küçük camların oluşturduğu klostrofobik ortam düşünüldüğünde.

Mazda’nın MX-30’u ihtiyaca göre dört kişiyi de taşır çünkü bagaj hacmi 366 litre ve bu koltukları kaydırdığınızda depolama kapasitesi 1.171 litreye çıkıyor. Eğer arkada oturacaksanız da boyunuzun 170 cm’den uzun olmaması hayrınıza olacaktır. Aks mesafesi 2,65 metre ancak MX-30’un içi geniş mi? Hem hayır hem evet…

Batarya Kapasitesi? 

MX-30’un en kilit noktası kesinlikle bataryasıdır. Hakkınca çok yazılıp çizilen bu ünite 35.5 kWh’lik kapasitesinden dolayı eleştirildi ve menzil de hiç etkileyici sayılmaz. İnsanın aklına doğrudan bir soru geliyor: neden?

Mazda der ki, batarya boyutları üretim, ağırlık ve ömür açısından optimumdadır. Araştırmalara göre küçük bataryalı EV’ler yaşam döngüleri boyunca daha az CO₂ emisyonuna sebep oluyor. Ayrıca bataryanın sadece “300 kg” olması da taşınan “ölü ağırlığı” azaltıyor. Mazda’nın “Neden?” sorularımıza cevabı bu şekilde.

MX-30’un elektrik motoru bu bataryadan aldığı enerji ile 107 kW, yani 145 bg güç üretiyor. Azami tork değeri ise 271 Nm. Küçük bir batarya için oldukça başarılı bir güç değeri diyebiliriz. Bu da doğal olarak menzile yansıyor tabii: WLTP normlarına göre MX-30 tam dolu kapasitede 262 km yol yapabiliyor. Benim test aracım %100 dolu iken 212 km gidebildi.

“O zaman gidip Volkswagen e-Up! alayım. Bataryası 32.3 kWh ve 260 km menzil sunuyor.” diyebilirsiniz, haklısınız da. Ancak o araç ne MX-30 kadar orijinal bir konsept ne de onun kadar donanımlı. Ayrıca Mazda amblemli makinede G-Vectoring Control adı verilen sistem sayesinde çok daha hassas bir sürüş yakalayabiliyorsunuz.

Kaç (kWh elektrik) yakıyor bu?

Şimdi sıra geldi direksiyon başına geçmeye. Bana verilen test rotasının uzunluğu 120 km idi ve ekseriyeti otoban sürüşünden oluşuyordu. MX-30 şehirler arası otoyollarda bekleneni veriyor ancak 9.7 saniyede 100 km/h sürate çıkmak övünülecek bir veri de sayılmaz. Zaten Mazda performans işini başka markalara bırakmış. Otobanda sıkıntı çekmeden ilerliyorum fakat bazen yol çalışmaları dolayısıyla hızımı 80 km/h’e düşürmem gerekiyor. Yeri gelmişken söyleyeyim, frenlerin enerji geri kazanım oranını direksiyon simidinden ayarlayabiliyorsunuz.

Önüm açıldığında ve hız limiti olmadığında ise MX-30’u biraz sıktım ve normalde 140 ile sınırlı olan azami sürat, kadrandan okuduğum kadarıyla 147 km/h’i gördü. MX-30 da hassas direksiyonu ile tipik bir Mazda ve bazen, boş ağırlığı 1.7 ton olan makine 18″ jantlarının da etkisiyle çok fazla yatmaya meyilli davranıyor.

Şimdi soracaksınız, rotanın karakteri ve hız sınırı olmayan yerlerde yapılan sıkıştırmalar bataryayı içmedi mi? Aslına bakarsanız tüketim değeri oldukça iyiydi. Mazda’nın verilerine bakılırsa MX-30 NEDC’ye göre 100 km’de 17.3 kWh tüketiyor. WLTP’de ise bu değer 19.0 kWh / 100 km. Ancak ben 16.1 kWh yakaladım ve bu gayet başarılıydı.  

Pek ucuz sayılmaz

Para konuşalım. Fiyat 33.490 €’dan başlıyor ancak standart donanım listesi oldukça kabarık. First Edition modellerinde ekstra 500 € ücret ile araç daha da doluyor.

2020’nin sonuna kadar Almanya’da KDV’nin %16’ya çekilmesi sayesinde giriş seviyesi MX-30’da fiyat 32.645,71 € olacak. Pahalı mı? Daha küçük Opel Corsa-e bu özellikler olmadan 30.000 € iken hiç sayılmaz. Hele Honda e’ye hiç başlamayayım.

Ayrıca elektrikli araçlar için teşviklerin her geçen gün arttığını da hatırlatayım. Mesela MX-30, ekstra 9.480 € teşvik ile 23.654 €’ya geliyor. 25 Eyüy 2020 itibarıyla bayilerde yerini alacak olan MX-30 için sene bitene kadar satış hedefi 2.500 adet. Mazda, seneye aileye Wankel menzil uzatıcılı versiyonu da ekleyerek MX-30’u daha çekici hâle getirecek.

Şunu söyleyebilirim, mantıklı EV alıcıları yeni Mazda MX-30’u anlamayacaklardır. Batarya konusunda “daha büyük ve daha uzun menzilli” arayışının olduğu şu dönemde MX-30 cesur bir antitez olarak duruşunu sergiliyor. Bu aracı ya istersiniz ya istemezsiniz. Bizce MX-30 yeterince otomobil severin gönlünü kazanmayı başaracak.