ÖTV Nedir, Nasıl Hesaplanır?
ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) nedir?
Özel Tüketim Vergisi veya ÖTV, lüks tüketim malları ile insanlara ve çevreye verdiği zararlardan ötürü kullanımı teşvik edilmeyen ürünlerden maktu veya oransal olarak alınan tüketim vergisidir. İlk olarak Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde yapılan kanun değişiklikleriyle gündeme gelmiş ve yine aynı amaçla 2002 yılında 4760 sayılı Kanun ile kabul edilmiştir. ÖTV 4760 sayılı kanuna ekli dört ayrı listede yer alan mallar üzerinden bir kereye mahsus olmak üzere alınmaktadır.
Otomobillerde ÖTV nasıl hesaplanır?
Otomobillerde ÖTV hesaplaması ise aracın niteliğine göre yapılır. Aracın silindir hacmi ve sayısı ÖTV indirimi hesaplama aşamasında büyük rol oynar. Otomobilin matrah fiyatı yani vergisiz ücreti de ÖTV hesaplamalarında önem taşır. Araçlara ÖTV yüzde cinsinden yansıtılır ve bu yüzdeler de aracın silindir hacmine ve sayısına göre belirlenir.
2023 yılı güncel ÖTV oranları
13 Ağustos 2022 tarihinde yayınlanan Resmi Gazete’de Özel Tüketim Vergisi yani ÖTV oranlarında değişiklik yapılmıştır. Gerçekleştirilen düzenleme ile araçlar için 2023 yılında geçerli olacak ÖTV oranları;
- Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 184.000 TL’ye kadar olan araçların ÖTV oranı %45
- Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 184.000 TL ile 220.000 TL arası araçların ÖTV oranı %50
- Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 220.000 TL ile 250.000 TL arası araçların ÖTV oranı %60
- Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 250.000 TL ile 280.000 TL arası araçların ÖTV oranı %70
- Motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen, matrahı 280.000 TL üzeri araçların ÖTV oranı %80
- Motor silindir hacmi 1600 cm³ ile 2000 cm³ arası, matrahı 170.000 TL’ye kadar araçların ÖTV oranı %130
- Motor silindir hacmi 1600 cm³ ile 2000 cm³ arası, matrahı 170.000 TL üzeri araçların ÖTV oranı %150
- 2000 cm³ üzeri motor silindir hacmi olan ve matrahında sınır olmayan araçların ÖTV oranı %220
Otomobil ÖTV hesaplama tablosu
| Motor Silindir Hacmi | Vergisiz Satış Tutarı (Matrah) | ÖTV |
| 1600 cm³’e kadar | 184.000 TL’ye kadar | %45 |
| 1600 cm³’e kadar | 184.000 TL – 220.000 TL arası | %50 |
| 1600 cm³’e kadar | 220.000 TL – 250.000 TL arası | %60 |
| 1600 cm³’e kadar | 250.000 TL – 280.000 TL arası | %70 |
| 1600 cm³’e kadar | 280.000 TL üzeri | %80 |
| 1600 cm³ ile 2000 cm³ arası | 170.000 TL’ye kadar | %130 |
| 1600 cm³ ile 2000 cm³ arası | 170.000 TL üzeri | %150 |
| 2000 cm³ üzeri | Satış tutar sınırı yok | %220 |
Otomobiller için 2023 yılı ÖTV heasplama tablosu
Hibrit araç ÖTV hesaplama tablosu
| Motor Gücü ve Silindir Hacmi | Vergisiz Satış Tutarı (Matrah) | ÖTV |
| 50 kW’ı geçip, 1800 cm³’ü geçmeyen | 228.000 TL’ye kadar | %45 |
| 50 kW’ı geçip, 1800 cm³’ü geçmeyen | 228.000 TL-350.000 TL arası | %50 |
| 50 kW’ı geçip, 1800 cm³’ü geçmeyen | 350.000 TL üzeri | %80 |
| 100 kW’ı geçip, 2000 cm³’- 2500 cm³ arasında | 170.000 TL’ye kadar | %130 |
| 100 kW’ı geçip, 2500 cm3’ü geçmeyen | Satış tutar sınır yok | %150 |
| Diğer | %220 |
Hibrit araçlar (elektrikli motoru da olan araçlar) için 2023 yılı ÖTV hesaplama tablosu
Elektrikli araç ÖTV hesaplama tablosu
| Motor Gücü | Vergisiz Satış Tutarı (Matrah) | ÖTV |
| 160 kW’ı geçmeyen | 1.250.000 TL’ye kadar | %10 |
| 160 kW’ı geçmeyen | 1.250.000 TL üzeri | %40 |
| 160 kW üzeri | 1.350.000 TL’ye kadar | %50 |
| 160 kW üzeri | 1.350.000 TL TL üzeri | %60 |
Elektrikli araçlar için 2023 yılı ÖTV heasplama tablosu
Motosiklet ÖTV hesaplama tablosu
| Motor Silindir Hacmi | ÖTV |
| 250 cm³’ü geçmeyen | %8 |
| 250 cm³’ü geçen | %37 |
Motosikletler için 2023 yılı ÖTV heasplama tablosu
Otobüs, Midibüs ve Minibüs ÖTV hesaplama tablosu
| Araç Türü | ÖTV |
| Otobüs | %1 |
| Midibüs | %4 |
| Minibüs | %9 |
Otobüs, Midibüs ve Minibüsler için 2023 yılı ÖTV heasplama tablosu
ÖTV muafiyeti nedir?
Engelli bireylerin ÖTV muafiyeti hakkını belirleyen en önemli unsur, Engelli Sağlık Kurulu raporunda belirtilen engel oranıdır. 2018’de yürürlüğe giren yeni yasaya göre engel oranı %90 ve üzeri olan bireyler ÖTV’den muaf olarak bir otomobil sahibi olabilirler.
Bu bireylerin araç kullanmasının mümkün olmadığı durumlarda, 3. dereceye kadar yakınları da B sınıfı bir ehliyet sahibi olmak kaydıyla, engelli bireye ait bu araçları kullanabilmektedirler. Tüm vücut fonksiyon kaybı oranı %90 ve üzeri engel sahibi bireylerin raporlarında, araç kullanmalarına engel bir durumlarının olmadığının belirtilmesi ve H sınıfı ehliyet sahibi olmaları kaydıyla, kendilerinin de bu araçları kullanmaları mümkündür. Raporda belirtilen ortopedik engel oranı %40 ve üzerinde olan engelli bireylerin bu istisnadan faydalanabilmesi için; kişinin engeline özel aksam ile hazırlanmış aracını kendisinin kullanmasına engel bir durumun olmadığı açıkça belirtilmiş olmalıdır. Ancak bu koşulla ÖTV muafiyetinden faydalanarak araç sahibi olabilir ve bu araçları kendileri kullanılabilirler.
ÖTV muafiyetine uygun otomobil modelleri
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 30.12.2022 tarihinde, 32059 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’ne göre, 1.1.2023 tarihi itibariyle Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)’den muaf şekilde satın alınabilecek olan otomobillerin motor silindir hacmine bakılmaksızın, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve diğer her türlü vergiler dahil bedellerinin 1.004.200 TL’nin altında olması gerekmektedir.
